هویت‌های چند رگه

معنا و انواع هویت

هویت به معنای درک فرد از خود است. هویت اجتماعی اما درک شخص از خود و دیگران و همچنین درک دیگران از خود و غیر خود است (خلیلی, 1382). در دنیای جدید و فناورانه امروز، نوع جدیدی از هویت بروز کرده است. این نوع هویت حاصل تعامل انسان با بسیاری از فناوری‌های جدید است. استوارت هال هویت را همواره در حال دگرگونی می‌داند به این معنا که هویت همیشه در حال شکل‌پذری است. هویتی در دوران جدید شکل گرفته که می‌توان آن را هویت مجازی نامید. منظور از هویت مجازی مجموعه کنش‌هایی است که یک فاعل دیجیتالی در مورد خود یا دیگر فاعل‌های دیجیتیالی شکل می‌دهد. شری ترکل در کتاب «زندگی بر روی صفحه» بیان می‌کند که رابطه متقابلی میان شبکه‌های اجتماعی و شکل‌گیری هویت وجود دارد. ترکل ابراز می‌دارد هویتی که در بستر اینترنت شکل می‌گیرد ناشی از نمودها و کنش‌های پراکنده است. این هویت، بسیار سیال و چندگانه است. داریوش شایگان از این هویت به عنوان «هویت چهل تیکه» یاد می‌کند. شایگان در توصیف این هویت می‌گوید که این هویت دورگه یا چندرگه چرخ‌دنده‌های هویت را به حرکت در می‌آورد و تمام لایه‌های روانشناختی حاصل از برخوردهای گذشته را با خود حمل می‌کند. لذا هویت مجازی یک هویت ثابت نیست بلکه چندگانه، شبیه‌سازی‌شده و قابل تجدید‌نظر است (گنجی، سلیمان‌نژاد و حسین‌زاده فرمی، 1401).

هویت چهل‌تکه

در شرایط ارتباطی جدید، هویت انسانی دچار تغییر شده منشأ هویت دیگر دین یا قومیت نیست. شایگان همانطور که پیش‌تر بیان شد، هویت انسان جدید را پاره‌پاره می‌داند. او از استعاره «ریزوم» که دولوز آن را به کار برده استفاده می‌کند. ریزوم بر خلاف درخت که جهت رشد مشخص دارد، نوعی نبات است که بی‌ضابطه و پیش‌بینی ناپذیر رشد می‌کند و در هنگام شکستگی نیز می‌تواند در جهت‌های مختلف رشد کند. در واقع با این مثال می‌توان گفت که ریزوم امکان ایجاد شبکه‌ای بی‌پایان را فراهم می‌کند. ریزوم همیشه در حال تبدیل شدن است و در میانه راه و عامل دگردیسی دائمی است. شایگان می‌گوید هویت انسانی ماهیتی ریزوم‌وار یافته‌است و بر خلاف هویت‌های پیشین که بر اساس دین، ملت و ... شکل یافته‌بودند این هویت جدید یک هویت باز و چهل‌تکه است (پارسانیا و پرهیزکار, 1396).

سوگواری مجازی در دوران کرونا

باسمه تعالی

از زمانی که کرونا در میان جوامع فراگیر شد شاید کسی تصور نمی‌کرد این بیماری بتواند زندگی روزمره را متأثر کند. یکی از مهمترین تأثیراتی که این بیماری فراگیر بر جوامع انسانی داشت، ایجاد فاصله میان آحاد جامعه بود. فاصله از آن جهت اهمیت داشت که می‌توانست مانعی  بر فراگیرتر شدن بیماری و مرگ و میر بیشتر باشد. اما این فاصله اجتماعی که ناگزیر به جوامع تحمیل شده بود، روی دیگری نیز داشت. فاصله اجتماعی موجب شد اجتماعات انسانی فیزیکی کم‌رنگ شده و جای آن را اجتماعات مجازی بگیرد. اجتماعات مجازی در سال‌های گذشته و با ظهور اینترنت رشدی تدریجی داشته‌است اما پس از همه‌گیری کووید- 19 بسیاری از روابط اجتماعی با رشدی سرسام‌آور خود را در قالب فضای مجازی بازتولید کردند. در این فضا شاهد آن بودیم که کرونا به نضج و توسعه فرهنگ مجازی بسیار یاری رساند.

تجربه کرونا در جهان ما تجربه منحصر به‌فردی بود. تا پیش از آن وقتی از اجتماعات مجازی یا فرهنگ مجازی سخن به میان می‌آمد، اتفاقات انگشت‌شماری باعث می‌شد که به فهم دقیق‌تر این اصطلاحات و واقعیت‌های جدید آگاه شویم اما پس از شیوع کووید- 19 ذهنیت ما در مورد بسیاری از اتفاقات تغییر کرد به طوری که اکنون نیاز به ذکر وقایع بسیاری داریم تا دوران پیش از کرونا و نوع زیست انسانی در آن زمان را برای خود و دیگران یادآوری کنیم. در این یادداشت قصد دارم به یکی از تجارب خود در دوران کرونا اشاره کنم و لوازمی را که این تجربه ایجاد کرده است مرور نمایم. سوگ مجازی و سوگواری مجازی یکی از اتفاقات منحصر به فرد دوره کروناست که احتمالا هر فردی آن را تجربه کرده است.  

نوستالژی و فضای مجازی

باسمه تعالی

 

نوستالژی چیست؟

کلمه "نوستالژی" مشتق یونانی با دو ریشه است: "nostos" به معنای "بازگشت به خانه یا سرزمین مادری" و "algos" که به "درد، رنج یا اندوه" اشاره دارد (Havlena & Holak, 1991). نوستالژی را به عنوان یک احساس پیچیده توصیف کرده‌اند که شامل شناخت گذشته‌محور است. این احساس اغلب با مواجهه با بوی آشنا، صدا، یا یادگاری، درگیر شدن در مکالمات یا احساس تنهایی ایجاد می شود. شخص هنگام دلتنگی، یک خاطره از گذشته خود را به یاد می‌آورد یا به آن فکر می‌کند. محققان بیان می‌کنند که نوستالژی کارکردهای مثبتی نیز دارد از جمله اینکه باعث می‌‎شود افراد بتوانند به طور مؤثرتری با فراز و نشیب‌های زندگی کنار بیایند (What Nostalgia Is and What It Does, 2013).

 

در حالی‌که افرادی همچون هوفر، نوستالژی را یک وضعیت بیمارگونه تلقی کرده‌اند، افرادی همچون دیویس، نوستالژی را به عنوان یک پدیده جامعه‌شناختی در نظر گرفته‌اند که به افراد کمک می‌کند تا هویت خود را در مواجهه با تغییرات عمده زندگی حفظ کنند. از طرف دیگر نوستالژی، به ویژه در 20 سال گذشته، توجه بازاریابان را به خود جلب کرده است. آن‌ها تلاش کرده‌اند با استفاده از نوستالژی که در تبلیغات، موسیقی و فعالیت‌های اوقات فراغت مورد توجه است، واکنش عاطفی مصرف‌کنندگان را برانگیزانند (Holak, Matveev & Havlena, 2008).  

                         

واقعیت گسترده: چیستی، کاربرد، آینده

باسمه تعالی

 

واقعیت گسترده (XR) نشانگر همه تکنولوژی‌های کامپیوتری امروز و آینده از قبیل واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR) و واقعیت ترکیبی (MR) است. واقعیت گسترده تحت عنوان شکل دهی محیط واقعیت ترکیبی که از ترکیب سنسورها و عملگرها ایجاد می‌شود، شناخته می‌شود. واقعیت گسترده به تمام محیط‌های ترکیبی واقعی-مجازی اشاره دارد که از نتیجه تراکنش میان انسان و کامپیوتر و به وسیله تکنولوژی‌های کامپیوتری و ابزارهای پوشیدنی ایجاد شده است. در واقعیت گسترده ما با تمامی طیف‌های میان واقعیت و مجاز مواجهیم. یک طیف به هم پیوسته از واقعیت کامل تا دنیای مجازی کامل. سه تکنولوژی AR، VR و MR از مهمترین تکنولوژی‌های دنیای واقعیت گسترده است که در ادامه به تفاوت‌های آن‌ها پرداخته می‌شود.

 

همانطور که در شکل زیر مشاهده می‌شود واقعیت گسترده تمام و مجموعه طیف زیر را شامل می‌شود که هر کدام از این سه تکنولوژی بخشی از این طیف را پوشش می‌دهند:

 

فرهنگ و رسانه

بسم الله الرحمن الرحیم

 

مقدمه

در دوران غلبه رسانه‌ها بر زندگی روزمره، همه‌چیز با گذشته متفاوت است. فهم انسان از زندگی، ارتباطات، شهر، دیگران، والدین و به معنای واقعی کلمه فهم انسان از همه‌چیز در قیاس با گذشته دچار تحول می‌شود. در این میان فرهنگ جدیدی بروز می‌کند، فرهنگی که با دوران پیش از رسانه‌ها تفاوت چشم‌گیری دارد. شناخت این فرهنگ جدید نیازمند شناخت تفاوت میان دیروز و امروز رسانه است. باید دانست رسانه، امروز از چه صورت‌هایی رخ‌گشایی کرده‌ که دیروز به چشم نمی‌آمد.

ارتباطات میان فرهنگی و هویت

بسم الله الرحمن الرحیم

هویت و ارتباطات میان فرهنگی

نخستین بار اریکسون واژة هویت فردی را در سال 1968 به کار برد. او بر این باور بود که هویت احساسی است که فرد در اوایل نوجوانی خود را از دیگران مجزا و متمایز دانسته، برای خود ثبات و یکپارچگی قائل می­شود و خود را شبیه تصور دیگران از خود می­داند؛ بنابراین کارکرد هویت ایجاد هماهنگی میان تصور فرد از خود به عنوان یک فرد دارای ثبات و تصور دیگران است. در واقع اریکسون هویت­یابی را در فرد در سنین نوجوانی جستجو می­کند (حسام‌الدین آشنا، محمدرضا روحانی, 1389).

انگاره‌ها

بسم الله الرحمن الرحیم

افراد معمولا برای برقراری یک ارتباط مؤثر، به دیدگاه مخاطب درباره مسائل مختلف، به ترجیحات او در زندگی روزمره و به مسائلی که موجب شادی یا غم مخاطب می‌شوند، توجه می‌کنند. کمتر افرادی هستند که پیش از برقراری ارتباط، مخاطب خود را مورد واکاوی قرار ندهند؛ چرا که از تبعات عدم توجه به خصوصیات مخاطب آگاه اند و می‌دانند که ارتباط در این صورت مخدوش خواهد شد. احتمالا تجربه کرده ایم که وقتی با فردی که دچار لکنت زبان است وارد گفتگو می‌شویم بسیار توجه داریم که اصلا این عدم توانایی او در تکلم روان را در رفتار و گفتار خود ظاهر نکنیم تا مبادا شخص دچار خجالت‌زدگی و ناراحتی شود.

 

چرا عصبانی می‌شویم؟

بسم الله الرحمن الرحیم

 

خشم چیست؟

خشم به عنوان هیجانی بنیادین با تهدید و ارزیابی منفی مرتبط است، پاسخ‌های فیزیولوژیک را فعال می‌کند و تمایلات رفتاری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خشم معمولا با باورهای مربوط به تصدیق خود و سرزنش دیگران همراه است. دفنباخر تفاوت بین آغازگرهای بیرونی ودرونی خشم را تشریح کرد. حوادث خشم‌انگیز بیرونی عبارتند از شرایط قابل شناسایی مثل گیرکردن در ترافیک یا مواجه شدن با رفتار نامطوب دیگران. عوامل درونی آغازگر خشم عبارتند از افکار و خاطران حوادث و تجربه‌های خشم‌انگیز، مانند فکر کردن در مورد یک مواجهه ناخوشایند (بشارت, 1389).

 

مرکزیت فرهنگ

بسم الله الرحمن الرحیم

 

فرهنگ چیست؟

فرهنگ آن چیزی است که ما با آن زندگی می کنیم. در گذشته آن کسانی که تلاش کردند که فرهنگ را تعریف کنند، همواره دچار مشکل شدند. مثلا در قرن 18 در اروپا فرهنگ را به عنوان یک ارزش اجتماعی تعریف می کردند بنابراین جوامع را به جوامع با فرهنگ و جوامع بی فرهنگ تقسیم می کردند. اروپائیان را با فرهنگ و آفریقاییان را بی فرهنگ تلقی می کردند. در نگاه امروز این یک تعبیر کاملا غلطی است چون مثل این است که بگویید یک جامعه ای زندگی می کند و یک جامعه ای زندگی نمی کند. درحالیکه اگر جامعه ای زندگی می کند، فرهنگ هم دارد. بعدها به سمت این رفتند که فرهنگ را به صورت کشکولی از اعتقادات و باورها، روش های زندگی، آداب و رسوم و این نوع مجموعه تلقی کنند اما وقتی به این تعریف هم نگاه می کنید یک جنبه روش زندگی در آن وجود دارد. فرهنگ لزوما شامل همه امور زندگی ما نمی شود. وقتی ما از فرهنگ حرف می زنیم، یک وجه خاصی از روش زندگی را بیان می کنیم که در آن عنصر تمایز وجود دارد. ما از فرهنگ ایرانی و فرهنگ افغانی حرف می زنیم یا فرهنگ ایرانی و فرهنگ عراقی یا فرهنگ اروپایی. بنابراین ما داریم به یک وجه خاصی توجه می کنیم که اینها را از هم متمایز می کند. اگر از جنبه های عمومی فرهنگ خارج بشویم، آن جنبه های خاص است که فرهنگ را می سازد (عاملی, 1397).

نقش بلاک‌چین در ارتباطات میان فرهنگی

 

بسم الله الرحمن الرحیم 

 

 

 

 

 

بلاک‌چین چیست؟

 

 

بلاک چین (Blockchain) از دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) ایجاد شده است. این فناوری در حقیقت زنجیره‌ای از بلوک‌هاست. به طور کلی بلاک چین یک سیستم ثبت اطلاعات و گزارش توزیع شده و به صورت غیرمتمرکز است. بیت کوین اولین کاربرد از این فناوری بود و از بلاک چین برای ذخیره اطلاعات دارایی کاربران بهره برد. اگر بلاک چین یک سیستم عامل باشد، بیت کوین نرم افزاری روی این سیستم عامل است. در هر بلاک هر اطلاعاتی می‌تواند ثبت شود؛ از جرم و جنایت‌های یک فرد تا نمایش اطلاعات حساب برای دارایی‌ها مانند بیت کوین. در بلاک چین اطلاعات در بلاک‌ها قرار می‌گیرند و با هم به صورت زنجیره‌ای مرتبط می‌شوند (آذرنیوار, 1397)